دیاک (DIAC) چیست و چه کاربردهایی دارد؟
دستگاه های الکترونیکی با پیشرفت چشمگیر خود در سالهای اخیر در زمینه های مختلف به یکی از بخش های جدایی ناپذیر در زندگی روزمره ما تبدیل شده اند.به طوری که این دستگاه های الکترونیکی از خانه و خانه داری تا راهای ارتباطی ما با اطرافیانمان و پزشکی و سلامت ما حضور پررنگ و تاثیرگذار دارند. در ادامه این مقاله یکی از قطعات الکترونیکی که در طراحی مدار الکترونیکی استفاده می شوند را به شما معرفی خواهیم کرد و ساختار و کاربرد آن را نیز بیان خواهیم کرد پس تا انتهای این مقاله را مطالعه بفرمایید.
دیاک یک قطعه نیمه هادی تمام موج می باشد که می تواند جریان AC (متناوب) را از هر دو سو عبور دهد و در هر دو جهت مستقیم و معکوس روشن می شود و در کنار قطعات دیگری مانند تریاک و تریستور در مدارهای الکترونیکی قرار می گیرد.(Diac) ها از دو دیود که به صورت بایاس مستقیم و یکی هم به صورت بایاس معکوس قرار می گیرد تشکیل شده اند و در زمان های خاصی اجازه عبور جریان از هر دو جهت را می دهند.Diac ها قابلیت کنترل و یا تقویت کنندگی را ندارند.این قطعه با نام دیود جریان متناوب نیز شناخته می شود.
Diac ها از لحاظ ساختاری شباهت های زیادی به ترانزیستورها دارند و تفاوت آنها با این قطعه این است که دیاک ها پایه گیت و کاتد را ندارند و از دو آند تشکیل شده اند ،سر آند 1 و دو سر آند 2 تشکیل شده اند. Diac ها زمانی جریان را از خود عبور می دهند که ولتاژ وارد شده به دو سر دیود جریان متناوب (Diac) به حداکثر میزان ولتاژ لازم برای جریان Diac برسد که به این ولتاژ ولتاژ شکست Diac می گویند که بعد از این ولتاژ Diac هادی می شود و جریان ا از خود عبور می دهد.بعد از کاهش ولتاژ عبوری در مدار مقاومت دیود جریان متناوب به حالت اولیه خود برمی گردد و دوباره نارسانا می شود.Diac ها هنگام روشن شدن یک جریان لحظه ای را ایجاد می کنند که این جریان لحظه ای می تواند گیت تریاک و تریستور را تحریک کند.
Diac ها فقط دارای دو پایه آند هستند و پایانه گیت را در ساختار خود ندارند و ساختار این قطعات به شکل زیر است.
دارای دو پایه آند 1 (A1) و پایه آند 2 (A2) می باشد.این قطعه در ساختار خود دو ماده نوع p و سه ماده نوع n می باشد.اگر ولتاز در قسمت A1 بیشتر از سر A2 شود جریان از P1 شروع و به قسمت N2 و بعد نیز به P2 و در نهایت نیز به N3 می رسد.اگر پایانه A2 مثبت شود نیز جریان از P2 شروع شده و به N2 و بعد نیز به P1 و N1 می رسد.
اگر بخواهیم ببینیم که دیاک ما سالم است و درست کار میکند می توانیم با استفاده از سلکتور مولتی متر میزان ولتاژ عبوری از دیاک را اندازه گیری کنیم.سلکتورهای مولتی متر دارای دو پروب به رنگ های مشکی و قرمز هستند.ابتدا سلکتور مولتی متر را به حالت دیود قرار می دهیم و بعد پروب مشکی را به سر کاتد و پروب قرمز را به سر آند وصل می کنیم و باید یک مقدار بر حسب ولت را نشان دهد و اگر پروب قرمز را به کاتد و پروب مشکی را به سر آند وصل کنید باید عدد بینهایت و یا OL را نشان دهد که به نشانه عبور نکردن هیچ جریانی از دیاک است.
در ساختار تریاک دو تریستور وجود دارد که در خلاف جهت یکدیگر و به صورت موازی در مدار قرار گرفته اند و توسط دروازه مشترک کنترل می شوند و اما Diac ها یک سوئیچ دو طرفه هستند که جریان را از هر دو سو هدایت می کند و می توان در مدارهایی که به جریان متناوب وصل هستند از آن استفاده کرد زیرا می توانند در قطب مثبت و منفی جریان نیز روشن شوند از این قطعه برای راه اندازی تریاک و تریستور در مدار استفاده می شود.
Diac ها یکی از قطعات مهم و لازم برای راه اندازی تریاک و تریستورها هستند و در مدارهایی که به صورت مستقیم با جریان متناوب وصل می شوند مورد استفاده قرار می گیرد.
کیلومتر 26 اتوبان تهران کرج، اولین خروجی پس از گرمدره، بعد از انستیتو پاستور توحید، پارک فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)، ساختمان 302 ، آرا الکترونیک افزار